M.T. vraagt:
Ik ben jong, heb een goede opleiding en een paar jaar werkervaring. Een nieuwe baan vinden zou dus makkelijk moeten zijn, maar blijkt in praktijk lastig. Aan mijn vorige dienstverband is namelijk abrupt een einde gekomen en ik vind het moeilijk om dit goed uit te leggen aan een nieuwe werkgever.
Het zit zo. Bij mijn vorige werkgever zat ik nog in mijn proeftijd toen me werd gevraagd iets te doen dat niet door de beugel kan. Nou ben ik helemaal niet zo’n principieel type, maar deze opdracht ging me te ver. Kort daarna kreeg ik in een gesprek een waslijst aan kritiekpunten te horen. Hieruit bleek dat ze me liever kwijt waren. Ik heb daarom meteen zelf opgezegd. Het vervelende is dat ik dit al eens eerder heb meegemaakt bij een ander bedrijf. Destijds ben ik om een vergelijkbare reden opgestapt.
Ik voel me er heel onzeker door, want op sollicitatiegesprekken komt het natuurlijk altijd ter sprake. Zeker wat betreft mijn laatste werkgever, waar ik maar heel kort in dienst ben geweest. Als ik dan mijn verhaal doe, zie ik ze al denken dat ze me maar een lastige, eigenwijze man vinden. Ik voel overigens zelf ook wel aan dat het niet handig is om negatieve dingen te vertellen over mijn voormalige werkgevers. Wat is de beste aanpak?
De headhunter antwoordt:
Het is opmerkelijk dat jij met jouw opleiding op dit moment zo moeilijk een nieuwe baan vindt. Uit je toelichting heb ik begrepen dat je vorige werkgever je in je proeftijd voor een onmogelijke opgave heeft gesteld in ethisch-moreel opzicht. Op mijn vraag of je wellicht anders zou hebben gehandeld indien je had geweten wat de gevolgen waren, antwoordde je ontkennend. Toch heb je grote moeite dit uit te leggen aan een potentiële werkgever.
Ik zie dat je de opzegging in de proeftijd en de reden hiervan in je cv een prominente plek hebt gegeven. Dat lijkt mij in jouw geval niet de juiste aanpak. Je kunt wel aangeven dat je in de proeftijd hebt opgezegd, maar de reden geeft te veel prijs over de gang van zaken binnen het bedrijf om deze zo plompverloren te vermelden. Laat die daarom weg. Wanneer er tijdens het sollicitatiegesprek naar wordt geïnformeerd, zeg dan dat er een verschil van inzicht bestond over bepaalde onderwerpen. Indien ze doorvragen, kun je jouw visie op deze onderwerpen kenbaar maken. Laat het standpunt van je vorige baas achterwege; er zijn interessantere zaken om over te spreken.
De reden van vertrek bij je eerste werkgever kun je ook beter ontwijken. Ook hier speelde een onverkwikkelijke onethische kwestie. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat jij je destijds helemaal op je studie moest richten. Omdat je voor deze studie een half jaar stage moest lopen, was dit niet verenigbaar met je baan. Dat zal voor iedereen te begrijpen zijn.
Wat mij vooral opvalt, is dat jij nogal onzeker bent om je handelen te rechtvaardigen. Dat lijkt mij de omgekeerde wereld, zeker gezien de positieve aandacht die tegenwoordig bestaat voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Toevallig sprak ik laatst met een manager van een wereldconcern over waarden en normen. Hij vertelde mij dat in zijn bedrijf ethiek een belangrijke plaats inneemt. Deze filosofie heet de San-Ji en alle medewerkers moeten zich hieraan houden. Het komt erop neer dat iedereen de geldende wetten en regels in acht neemt en zich op een faire, eerlijke en ethische wijze gedraagt.
Mij dunkt dat jij bij een dergelijk bedrijf veel beter op je plek bent. Er is geen enkele reden om je te schamen voor je ‘principiële’ en ‘lastige’ houding. Je zou er juist trots op moeten zijn.